Xử lý cây phong lan giống
Việc xử lý cây phong lan giống là một quy trình tương đối phức tạp, đòi hỏi sự cẩn thận và tỉ mỉ để có thể có được các cây giống khỏe mạnh.
1. Chuẩn bị dụng cụ nguyên vật liệu.
- Để công việc xử lý cây phong lan giống trở nên thuận tiện và đạt hiệu quả cao, trước khi xử lý chúng ta cần phải chuẩn bị một số dụng cụ trang thiết bị sau:
- Hóa chất xử lý nấm bệnh.
- Dụng cụ cân, đo, pha chế hóa chất.
- Dụng cụ phun xịt hóa chất.
- Các loại cây giống phong lan cần xử lý.
1.1. Các loại hóa chất xử lý mầm bệnh:
1.1.1. Thuốc Dithan M – 45 80WP.
- Hoạt Chất: Mancozeb …….. 800 g/kg
Dithane M – 45 80WP chứa hoạt chất Mancozeb là thuốc trừ bệnh phổ tác động rộng nhất so với tất cả các loại thuốc hiện nay. Thuốc có cấu trúc rất mịn nên phân tán đều và bám dính tốt trên bề mặt lá. Ngoài ra nhờ áp dụng công nghệ NEOTEC chứa chất phụ gia độc đáo, giúp chống lại sự rửa trôi do mưa hay nước tưới mạnh, từ đó thuốc bảo vệ cây trồng lâu hơn và hữu hiệu hơn.
Dithane M – 45 80WP là thuốc trừ nấm bệnh dạng tiếp xúc, phổ tác động rộng trên nhiều loại cây trồng, phòng trừ các bệnh: xử lý nấm bệnh trên cây phong lan con giống và hoa cây cảnh.
- Hướng dẫn sử dụng:
– Pha 30 – 40 g/bình 8 lít, phun ướt đều 2 mặt lá bông trái.
– Phun khi bệnh vừa xuất hiện, có thể phun lặp lại 7 – 10 ngày nếu can thiết.
– Pha thuốc 30 – 40 g/10 lít nước để ngâm xử lý cây phong lan giống.
Mẫu thuốc Dithan M – 45 80WP để xử lý cây phong lan giống.
1.1.2. Thuốc Trichoderma sp.
- Hoạt Chất: Nấm đối kháng Trichoderma sp.
Trichoderma là chế phẩm sinh học có tác dụng đối kháng với các nấm bệnh như Fusarium sp, Rhizoctinia, Phytophtora…
- Hướng dẫn sử dụng:
– Pha thuốc 40 – 50 g/10 lít nước để ngâm xử lý cây phong lan giống.
Mẫu thuốc Trichoderma sp.
1.1.3. Thuốc Ridomil Gold 68WP.
- Hoạt chất: Ridomil 72WP là sản phẩm có chứa 2 hoạt chất gồm Metalaxyl (8%) và Mancozeb (64%).
– Ridomil Gold là dạng bột siêu mịn, có độ tinh khiết cao giúp cho thuốc có thể dễ dàng hoà tan trong nước cũng như phân bố hết sức đồng đều trên bề mặt của cây trồng sau khi được xử lý.
– Thuốc có tác dụng phòng ngừa các loại bệnh do nấm Phytophtora gây ra.
- Hướng dẫn sử dụng:
Pha 20 – 30g/10 lít nước để ngâm xử lý cây phong lan giống.

Mẫu thuốc Ridomil Gold 68 WP.
1.1.3. Chất kích thích ra rễ cho cây phong lan giống.
- Kích thích tố ra rễ.
a. Acide indolacetic AIA.
b. Acide naptalenacetic ANA.
c. Acide indolbutiric AIB.
– Các loại acide, trên thường chỉ dùng với nồng độ từ 0,1 ppm đến 10 ppm để kích thích ra rễ sau khi tách chiết trồng, hoặc cho cây con mới mua về trồng.
– Lưu ý : Dung dịch ppm có được bằng cách lấy 100mg chất AIA pha trong một lít nước, ta có dung dịch 1/10.000. Bây giờ hãy lấy 10ml dung dịch này pha trong 1 lít nước, ta sẽ có dung dịch 1ppm.
- Thuốc bột Root one.
– Một chế phẩm mới được rất nhiều người trồng phong lan sử dụng là thuốc Rootone (250K/1 lọ) nhập khẩu của USA, nó là một dạng Hormone kích thích ra rễ, kích thích sinh trưởng + thuốc nấm. Sau khi cắt vát củ bị thối, trét bột thuốc vào đó, chấm vào đầu rễ và giâm lại vào giá thể trồng lan.
Mẫu thuốc kích thích ra rễ Root one.
- Thuốc ra rễ cực mạnh Olanfa 1.
Đây là một loại thuốc kích thích ra rễ cực mạnh đối với các loại cây trồng, trong đó để kích thích quá trình ra rễ mới của cây lan chúng ta cũng có thể dùng loại này để xử lý.
Mẫu thuốc ra rễ cực mạnh Olanfa 1.
1.2. Các loại dụng cụ.
1.2.1. Cân hóa chất.
Cân điện tử loại nhỏ.
1.2.2. Dụng cụ đong nước và thuốc.
Dụng cụ đong nước và thuốc.
1.2.3. Xô, chậu, rổ các loại.
Các dụng cụ khác cần thiết cho xử lý cây giống.
2. Xác định liều lượng, nồng độ hóa chất xử lý.
Công thức tính lượng thuốc thương phẩm cần pha theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất:
C% =m/v x 100
C%: Nồng độ thuốc cần pha để phun.
m: Lượng thuốc thương phẩm cần cân hoặc đong để pha chế.
V: Thể tích nước để pha chế.
3. Xử lý thuốc cho cây phong lan giống.
3.1. Đối với các giống phong lan nuôi cấy mô.
- Chọn cây con:
– Chọn cây phong lan giống trong chai trung bình từ 4cm cho tới 6cm. Đặc biệt không nên tham những cây đã quá cao vì những cây này đã quá lứa (cấy mô để quá lâu, chất dinh dưỡng trong chai đã hết, cây bị chai, sau này đem ra ngoài sẽ phát triển chậm hơn cây bình thường). Chọn chai có cây giống có bộ rễ trắng, rễ càng mập và càng ngắn thì tốt.
Cây lan trong chai nuôi cấy.
- Lấy cây phong lan con ra khỏi chai:
– Dùng móc sắt móc cây con ra khỏi chậu, hết sức bình tỉnh và thực hiện thao tác một cách chính xác, nhẹ nhàng, tránh làm tổn thương các lá non.
– Nếu trường hợp đặc biệt thì có thể đập bể chai phong lan giống, nhưng trường hợp này chỉ dùng khi không thể lấy cây con ra mà thôi, vì khi đập bể chai rất dễ làm tổn thương lá non.
– Dùng nước thường (không nóng, không lạnh), đặc biệt là không cần dùng các hoá chất tẩy rửa. Nhẹ nhàng rửa sạch cây phong lan con cho tới khi vuốt phần rể cây thấy không còn nhớt nữa. Sau đó vớt cây con lên, để lên rỗ nhựa, đặt nơi mát, thoáng gió để cây mau khô (không đem phơi nắng nhé).
- Tiến hành xử lý cây phong lan con:
Bước 1: Pha hóa chất xử lý.
– Pha thuốc xử lý nấm bệnh bằng thuốc Rhidomil Gold 68WP với nồng độ 20 – 30 gam thuốc thương phẩm/10 lít nước. Pha riêng ra 1 chậu.
– Pha thuốc kích thích ra rễ bằng thuốc Root one với nồng độ 10ppm. Pha riêng ra 1 chậu.
Bước 2: Nhúng cây phong lan giống vào dung dịch thuốc.
– Đầu tiên chúng ta tiến hành nhúng cây phong lan con giống vào trong dung dịch xử lý nấm bệnh trong vòng 2 phút sau đó vớt ra chuyển sang dung dịch kích thích ra rễ.
– Khi cho cây phong lan giống vào dung dịch kích thích ra rễ chúng ta lưu ý chỉ cho phần rễ cây vào trong dung dịch mà không cho cả cây vào trong dung dịch, thời gian xử lý trong loại dung dịch kích thích ra rễ chỉ khoảng 10 – 20 giây là được.
Cây phong lan giống được xử lý trong dung dịch xử lý nấm bệnh.
Bước 3: Vớt cây phong lan giống ra ngoài.
– Sau khi xử lý cây phong lan giống qua các dung dịch xử lý, chúng ta tiến hành vớt cây phong lan ra khỏi chậu để vào một cái rổ, mục đích cho cây phong lan khô nước và tiến hành trồng ngay vào giá thể để cho cây sinh trưởng và phát triển.
Cây lan giống được vớt ra rổ và trồng vào giá thể.
3.2. Đối với các giống phong lan tách chiết.
Đối với các loại phong lan nhân giống bằng phương pháp tách chiết cây công việc xử lý cây trước khi đem trồng sang chậu mới là hết sức quan trọng. Xử lý cây phong lan giống nhằm tạo điều kiện cho cây sinh trưởng và phát triển tốt, công tác phòng chống một số loại bệnh ngay từ giai đoạn ban đầu rất cần thiết cho tất cả các loại phong lan.
Bước 1: Chọn các chậu phong lan đủ tiêu chuẩn tách chiết.
– Chậu phong lan đủ tiêu chuẩn tách nhánh là những chậu cây sinh trưởng phát triển tốt. Khóm lan phải có từ 3 – 5 nhánh, nếu chỉ có 1 – 2 nhánh cây có thể chết vì không đủ sức, những nhánh non dù có mọc ra cũng khó lòng có hoa được, các nhánh của cây có từ 2 – 5 rễ.
Bước 2: Tách nhánh phong lan.
– Tách nhánh, ngâm chậu phong lan vào nước 15 phút cho rễ mềm, gỡ cây ra khỏi chậu, dùng dao thật sắc, dao phải được khử trùng bằng cồn, tách từng 3 giả hành thành 1 đơn vị với những cây quí người ta 1 giả hành, nếu ta chưa có nhiều kinh nghiệm thì không nên. (Với cây lan vũ nữ có thể tách từng giả hành). Sau khi cắt bôi vôi vào vết cắt, đưa cây vào chỗ mát (3 lớp lưới), sau 3 ngày khô vết cắt tưới nước bình thường, thấy cây ra rễ lấy trồng vào chậu.
– Thời gian tách nhánh tốt nhất là sau khi hoa tàn hay trong mùa hè. Không nên tách vào cuối mùa thu hay mùa đông.
Bước 3: Trồng nhánh phong lan vào chậu mới.
- Khi trồng xong nên để cây phong lan ở nơi mát mẻ có độ ẩm cao cho đến khi rễ non phát triển mới chuyển dần ra nơi có ánh sáng phù hợp.
- Sau khi trồng 1 – 2 ngày không cần tưới nước ngay vì dễ bị thối cây.
- Phải thường xuyên quan sát xem giá thể còn đủ độ ẩm hay đã khô.
- Cần tưới nước dưới dạng phun sương. Khi rễ cây phong lan phát triển đều mới mới bón phân.
- Nhiệt độ cao làm tăng sự phát triển dinh dưỡng ở cây phong lan.
- Vào mùa nắng, nên tăng lượng phân bón cho cây phong lan để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng.
- Không nên để cây ở nơi thiếu ánh sáng vì nó sẽ sinh trưởng kém.
Phạm Tiến Khoa
Originally posted 2017-05-30 09:09:19.